Hodowcom konopi indyjskich od zawsze mówiono, że istnieją tylko dwie fazy w całym cyklu życia ich roślin. Pierwsza faza, jaka występuje u rośliny marihuany nazywana jest fazą wzrostu lub fazą wegetatywną, czyli kiedy to nasionko po wykiełkowaniu zaczyna rozwijać się w coraz to większą roślinę. Druga faza to tak zwana faza kwitnienia, czyli kiedy roślina przestaje pokładać całą swoją energię we wzrost, a zaczyna kwitnąć.
To dwuetapowe podejście do wzrostu roślin marihuany jest zbyt ogólne, aby odpowiednio opisać istotne zawiłości schematów wzrostu, ponieważ rośliny konopi indyjskich ewoluują z sadzonek lub klonów w rośliny gotowe do zbioru. Powszechne opisy wzrostu i kwitnienia opierają się na dokumentach sprzed dziesięcioleci, napisanych jeszcze zanim pojawiły się autofloweringi, czyli odmiany automatycznie kwitnące. Co ciekawe, cykl ich życia jest zupełnie inny niż w przypadku odmian fotoperiodycznych.
Ten artykuł zawiera nowe i przydatne informacje na temat tego, jak zmienia się morfologia, metabolizm, wygląd i chemia roślin konopi podczas cyklu życia rośliny. Koncentruje się na stopniowych, wyraźnych pod fazach, które występują podczas cykli wzrostu i kwitnienia i dostarcza technik, które maksymalizują wczesny wzrost, rozwój pąków, plony i produkcję cannabinoidów oraz terpenów.
Definicja Fazy Wzrostu
Faza wzrostu tak naprawdę składa się z dwóch różnych faz. Pierwsza z nich rozpoczyna się od kiełkujących nasionek lub klonów o pojedynczych korzeniach, którym jeszcze brakuje liści i na tyle masy korzeniowej, aby wystarczająco nadawać się do naświetlania oraz nawożenia.
Druga część fazy wzrostu występuje wtedy, gdy rośliny wystarczająco się rozwinęły, to znaczy posiadają po kilka par liści, wystarczająco rozwinięty system korzenny i strukturę wewnętrzną, aby móc przejść do fazy kwitnienia. Masa korzeniowa rośnie szybciej, zdrowiej i mocniej poprzez dostarczenie jej korzystnych mikrobów i węglowodanów w fazie wzrostu.
We wczesnej fazie wzrostu bardzo ważna jest również kontrola wilgotności. Większość hodowców trzyma dopiero co ścięte klony w małej szklarni (zwanej również propagatorem) przez co najmniej pierwsze cztery do dziesięciu dni lub do momentu, gdy klony wykształcą wystarczająco dużo korzeni, aby wytrzymać normalne warunki ogrodnicze. W miejscach o niskiej wilgotności można pracować ze świeżo wykiełkowanymi sadzonkami.
Ogólnie rzecz biorąc, młode klony i nowe sadzonki nie będą miały dobrych warunków, jeśli wilgotność względna jest niższa niż 55%. Młode klony preferują wilgotność nawet od 70 do 90%. Młode rośliny, ze względu na to, że są one otoczone wysoką wilgotnością, powinny być monitorowane pod kątem pleśni. Po osiągnięciu przez sadzonki i siewki odpowiedniej masy korzeniowej i funkcji korzennych wilgotność można przywrócić do normalnego zakresu.
Różnice pomiędzy fotoperiodycznymi (czyli nasiona regularne bądź feminizowane) a samo kwitnącymi (czyli nasiona automatyczne, autofloweringowe) prowadzą do różnic w fazie rozwoju roślin marihuany. Rośliny fotoperiodyczne (pełno sezonowe) wykorzystują godziny świetlne w ciągu dnia jako główny wyznacznik rozwoju korzeni, łodygi, gałęzi, liści i kwiatów. Natomiast kwitnienie u odmian automatycznie kwitnących rozpoczyna się na podstawie wewnętrznego zegara, niezależnego od ilości godzin dostarczanego światła dziennego.
W uprawie indoor rośliny fotoperiodyczne, w zależności od ich genetyki i fenotypu, pozostają w fazie wzrostu tak długo, jak długo światło będzie dostępne dla nich przez 16 godzin dziennie lub dłużej. Oznacza to, że nie rozpoczynają one kwitnienia i nadal skupiają się na wzroście wysokości, obwodu łodyg, masy korzeniowej i liści, dopóki otrzymują 16 lub więcej godzin światła w ciągu jednego dnia.
Po tym, jak rośliny fotoperiodyczne miały wystarczająco dużo czasu, aby rozwinąć co najmniej siedem do jedenastu prawdziwych (czyli tych postrzępionych) par liści lub więcej, hodowcy wywołują początek fazy kwitnienia poprzez zmianę, a dokładniej mówiąc, poprzez skrócenie cyklu oświetlenia na dwanaście godzin bezpośredniego naświetlania i dwanaście godzin całkowitej ciemności w ciągu doby. Odbywa się to około czterech do pięciu tygodni po wykiełkowaniu nasion, choć czas w przypadku klonów (zwanych również sadzonkami) może być różny.
Jeśli chodzi o klony, to przy zastosowaniu metody Sea of Green lub innego rodzaju metody uprawy, hodowcy często szybciej zmieniają cykl świetlny na 12/12, ponieważ klony są miniaturową wersją już dojrzałej rośliny, co daje im przewagę w dojrzewaniu. Warto jest dać sadzonkom dwa do trzech tygodni czasu po odcięciu ich od roślin macierzystych, aby mogły rozwinąć wystarczający system korzeniowy i były dostatecznie silne, a następnie umieścić je w cyklu 12/12.
Automatycznie kwitnące odmiany konopi indyjskich zaczynają kwitnąć samodzielnie dwa do czterech tygodni po wykiełkowaniu, niezależnie od tego, ile godzin bezpośredniego światła mają w ciągu dnia do dyspozycji, chociaż większość producentów nasion jest zdania, że idealnym cyklem dla odmian autofloweringowych jest 18/6 bądź 12/12, natomiast najgorszy to 24/0, gdyż roślina nie ma wtedy możliwości regenerowania się.
Definicja Etapów Kwitnienia Konopi Indyjskich
Okres, w którym kwiaty na roślinach konopi zaczynają się rozwijać, obejmuje etapy rozwoju roślin, których większość hodowców nie jest świadoma. Być może najbardziej zaskakujące jest to, że nie istnieje tylko jedna faza kwitnienia – istnieje kilka podfaz kwitnienia w całym kwiatowym cyklu życia rośliny konopi.
Pierwsza podfaza kwitnienia nazywana jest kwitnieniem wstępnym lub przed kwitnięciem. Można je rozpoznać, gdy w węzłach widoczne są najmniejsze struktury roślinne charakterystyczne dla danej płci. U niektórych odmian fotoperiodycznych kwitnienie wstępne może rozpocząć się też w ciągu trzech tygodni od wykiełkowania lub ukorzenienia klonów, niezależnie od godzin naświetlania. W przypadku roślin automatycznie kwitnących, kwitnienie wstępne rozpoczyna się w ciągu dwóch do czterech tygodni po wykiełkowaniu.
Struktury przedkwiatowe (preflower) są malutkie, odizolowane i trudne do zobaczenia gołym okiem (wymagane jest szkło powiększające). Dla hodowców, którzy używają niefeminizowanych, czyli regularnych nasion konopi indyjskich, wygląd męskich lub żeńskich struktur wstępnego kwitnienia jest cennym narzędziem w celu odizolowania męskich roślin tak, aby nie marnowały miejsca w growroomie, a później nawet wyprodukowały pyłek w celu zapylenia żeńskich kwiatów. W konsekwencji roślina żeńska produkuje nasiona, co jest pożądane tylko wtedy, gdy hodowca chce wyhodować nową genetykę.
Jako hodowca marihuany, który chce tworzyć nowe odmiany, potrzebujesz oczywiście męskich roślin. Poniższe zdjęcie przedstawia bardzo wczesne męskie struktury roślin przed kwitnieniem. Składają się one z małych owalnych kulek, które są ułożone jedna na drugiej. W ich najwcześniejszym stadium rozwoju może wystąpić również pojedyncza kulka, która wygląda jak kielich żeńskiego kwiatu. Więc zanim wyplenisz rzekomo męską roślinę, upewnij się, że naprawdę jest płci męskiej.
Długość okresu przedkwitnienia zależy od wielu czynników, w tym ilości godzin światła dziennego, genetyki i fenotypów, rodzaju oświetlenia i warunków środowiskowych (temperatura, jakość i ilość wody, stres, ciepło, zimno itp.) oraz miejsca, w którym rośliny są uprawiane. Jeśli rośliny fotoperiodyczne uprawiane są w pomieszczeniach z 16 godzinami naświetlania dziennie, okres przedkwitnienia rozpoczyna się w okresie jeden do dwóch tygodni po zmianie cyklu oświetlenia na dwanaście godzin naświetlania.
Na zewnątrz, na półkuli północnej, kwitnienie może trwać od przesilenia letniego, czyli połowy czerwca do lipca lub sierpnia, w zależności od szerokości geograficznej, która oczywiście wpływa na długość dnia. U roślin konopi automatycznie kwitnących okres przedkwitnienia trwa tylko kilka dni i szybko przechodzi do następnej fazy kwitnienia, czyli wczesnego kwitnienia. U żeńskich roślin konopi można to zauważyć w wyraźnie widocznych kielichach i białych słupkach, które tworzą wiązki. Kielich to mały organ w kształcie strąka, z którego wystają białe włoski (słupki).
Nie istnieje żadna ogólna metoda dokładnego oszacowania, jak długo będzie trwał wczesny etap kwitnienia lub inna podfaza etapu kwitnienia, ponieważ czas trwania jest określany przez genetyki, fenotypy i inne czynniki. W większości przypadków jednak wczesny okres kwitnienia trwa tylko siedem do 15 dni przed następną fazą, czyli pełnym kwitnieniem.
Pełne kwitnienie zajmuje około 50-60 % fazy kwitnienia i znajduje się w środkowej strefie między wczesnym kwitnieniem a końcem fazy kwitnienia, która nazywana jest późnym kwitnieniem. Kwitnienie wyróżnia się występowaniem skupisk kielichów, zdrowych słupków, kryształków żywicy na włoskach i liści cukrowych, które piętrzą się wzdłuż międzywęźli.
Kwiaty stają się dłuższe i większe, wytwarzają zapach terpenu i mnóstwo gruczołów żywicznych. Oprócz w przypadkach, w których ze względu na skład genetyczny jest inaczej, słupki zazwyczaj pozostają białe i uniesione do momentu późnego kwitnienia. Późne kwitnienie jest ostatnią podfazą okresu kwitnienia.
W ciągu ostatnich dwóch do trzech tygodni oczekiwanego okresu kwitnienia, gdy liście cukrowe, wyrastające z pąków, zaczynają się przebarwiać, kurczyć, zwijać i wysychać, a jednocześnie struktury gruczołów żywicznych i większość, jeśli nie wszystkie włoski, które się skurczyły i nie są już białe, znacznie się zmniejszą, roślina znajduje się w późnym okresie kwitnienia i nadszedł czas, aby przygotować się do płukania i zbioru.
Lepiej jest zbierać plony, kiedy większość gruczołów żywicznych jest jeszcze wyprostowana i tylko około 20% z nich jest mętnych lub koloru bursztynowego. Jeśli rośliny pozostają w późnym okresie kwitnienia zbyt długo, tetrahydrokanabinol, czyli THC rozkłada się na cannabinol (CBN), co obniża wartość THC, a tym samym psychoaktywność końcowego materiału i pogarsza jego jakość. Poniższe zdjęcie przedstawia zdegradowany stan zmęczonych i przejrzałych późnych kwiatów.
Na przykładzie uprawy indoor z roślinami, dla których hodowca określa całkowity okres kwitnienia na 10 tygodni, przebieg kwitnienia wygląda następująco:
- Dla roślin fotoperiodycznych uprawianych indoor z kontrolowanym oświetleniem, przedkwitnienie może rozpocząć się pod koniec fazy wzrostu lub w ciągu jednego lub dwóch tygodni po zmianie cyklu oświetlenia na 12/12. W większości przypadków wczesne kwitnienie następuje szybko.
- Wczesne kwitnienie rozpoczyna się w ciągu dwóch do trzech tygodni po zmianie cyklu oświetlenia na 12/12 i trwa około tygodnia.
- Pełne kwitnienie rozpoczyna się w trzecim/czwartym tygodniu po wprowadzeniu cyklu oświetlenia 12/12 i trwa od czterech do pięciu tygodni.
- Późne kwitnienie rozpoczyna się w ósmym do dziewiątego tygodnia od przełączenia na cykl 12/12 i trwa do płukania i zbioru na koniec dziesiątego tygodnia.
- Powyższy schemat jest nieco inny w przypadku roślin automatycznie kwitnących, które przechodzą w fazę przedkwitnienia po jednym do trzech tygodni od momentu wykiełkowania, osiągają pełne kwitnienie po dwóch do czterech tygodni od momentu wykiełkowania, mają dłuższy okres pełnego kwitnienia, a następnie przechodzą w skrócony okres późnego kwitnienia przed zbiorami.
- Większość odmian konopi automatycznie kwitnących potrzebuje więcej czasu, aby być gotowymi do zbioru niż twierdzą hodowcy. Na przykład, odmiany automatycznie kwitnące, które według hodowcy są gotowe do zbiorów po ośmiu tygodniach od momentu wykiełkowania, rutynowo potrzebują dziesięć lub więcej tygodni.
- Rośliny marihuany, które są hodowane na dworze, mogą zacząć kwitnąć bardzo wcześnie. Zależy to od szerokości geograficznej, która określa ilość godzin światła dziennego. Wielu hodowców niestety stosuje genetyki, które nie są przystosowane do liczby godzin, które występują w zamieszkałej przez nich strefie klimatycznej. Może to prowadzić do wydłużenia lub skrócenia fazy pełnego kwitnienia, zaburzeń wzrostu lub utraty plonów.
- Odmiany marihuany z dominującą genetyką tropikalnej Sativy oraz czyste, tropikalne Sativą często muszą być zmuszane do przejścia w pełne kwitnienie oraz do zakończenia kwitnienia, poddając je naświetlaniu przez dziewięć do dziesięciu godzin dziennie.
Jak Zwiększyć Wagę Plonu Oraz Ilość Cannabinoidów i Terpenów
W okresie przedkwitnienia należy stopniowo zmieniać program nawożenia, aby zawierał on mniej azotu i więcej fosforu oraz potasu. Przykładowo, w okresie przedkwitnienia można używać na przemian składników odżywczych przeznaczonych dla fazy wzrostu oraz tych dla fazy kwitnienia.
Można również używać dodatków do nawozów, aby przyspieszyć początek kwitnienia i zwiększyć liczbę kwiatów. Oprócz fosforu i potasu, produkty te powinny zawierać również regulatory wzrostu roślin i inne hormony. Przydatne w tym czasie są również mikroorganizmy i grzyby wzmacniające korzenie.
We wczesnej fazie kwitnienia można podawać nawóz przeznaczony dla fazy kwitnienia jako jedyny produkt podstawowy. Odpowiednio zaprojektowane produkty odżywcze przeznaczone do fazy kwitnienia mają znacząco inny stosunek N-P-K (azot, fosfor, potas) niż te przeznaczone do fazy wzrostu. Na przykład, podstawowe składniki odżywcze mają stosunek N-P-K odpowiednio 4-1-3 w fazie wzrostu i 3-3-6 w fazie kwitnienia. Rośliny w fazie kwitnienia potrzebują więcej fosforu i potasu oraz mniej azotu.
W okresie pełnego rozkwitu nadal można podawać podstawowe składniki odżywcze dla fazy kwitnienia. W okresie wstępnego/wczesnego kwitnienia warto przerwać stosowanie suplementu P-K w i rozpocząć stosowanie suplementu P-K, który jest przeznaczony do pełnego kwitnienia w celu zwiększenia ilości plonu. Stosunek P-K nawozu powinien wykazywać więcej potasu niż fosforu.
Podczas pełnego rozkwitu można dawać także inne suplementy, które zawierają węglowodany, kompleks witaminy B, krzemian potasu, skroplone wodorosty morskie, ekstrakt z lucerny, kwas humusowy i fulwowy. Nawozy te wspierają metabolizm roślin, który stymuluje tworzenie się gruczołów żywicznych, cannabinoidów i terpenów dla zwiększenia wzrostu kwiatów.
Podczas późnego kwitnienia, które ma miejsce w ostatnim kwartale całego cyklu kwitnienia, stopniowo należy zmniejszać ilość podstawowych składników odżywczych i suplementację P-K dla zmaksymalizowania plonów, jednocześnie kontynuując stosowanie węglowodanów, krzemianu potasu, płynnych wodorostów morskich, ekstraktu z lucerny, kwasu huminowego i fulwowego. Badania pokazują, że zmniejszone stosowanie azotu i składników odżywczych w późnym okresie kwitnienia przyczynia się do zwiększenia produkcji cannabinoidów i terpenów oraz zmniejszenia produkcji liści.
W ostatnim tygodniu późnego kwitnienia przerywamy regularne nawożenie i używamy tylko specjalnego dodatku do płukania wodą osmotyczną (czyli wodą, która została poddana procesowi odwróconej osmozy), aby uwolnić rośliny od nadmiaru soli nawozowej. Dystrybutor lub producent hydroponicznych składników odżywczych powinien być w stanie dostarczyć informacji na temat najlepszego dodatku do płukania. Zawierają one głównie chelaty i niewielkie ilości składników odżywczych, dzięki czemu roślina podczas płukania nadal wytwarza cannabinoidy, terpeny i kwiaty.
Tanie produkty do płukania nie mają takich zalet. Niektórzy hodowcy płuczą rośliny również samą wodą osmotyczną lub czystą wodą deszczową. Jest to jednak mniej skuteczne niż zastosowanie wysokiej jakości produktu do płukania. Należy również pamiętać o dostosowaniu wartości pH w granicach 5,8 do 6,0 dla każdego roztworu płuczącego. Nigdy nie wolno używać do płukania roślin wody destylowanej.
Regulacja Oświetlenia i Dwutlenku Węgla
Nawozy i suplementy nawozowe to nie jedyne parametry, które mogą być dostosowane do maksymalizacji fazy wzrostu i podfaz kwitnienia. We wczesnej fazie wzrostu, gdy rośliny są bardzo młodymi sadzonkami lub ukorzeniającymi się klonami, podawany jest tylko ułamek intensywności światła i składników odżywczych.
Dawki składników odżywczych w fazie, kiedy roślina jest jeszcze kiełkiem i w fazie ukorzeniania sadzonek są ułamkiem zalecanej dawki, gdy mają one prawie miesiąc życia. Również natężenie światła jest utrzymywane na niskim poziomie. Wielu hodowców podaje również swoim sadzonkom tylko 10 do 25% zalecanej przez producenta dawki nawozu w ciągu pierwszych dwóch tygodni życia. Dawka jest stopniowo zwiększana aż do osiągnięcia zalecanej pełnej dawki pod koniec fazy wzrostu.
Doświadczeni hodowcy umieszczają swoje siewki i sadzonki z wytworzonymi korzeniami pod lampami fluorescencyjnymi lub LED montowanymi powierzchniowo, które mają mniejszą intensywność i ciepło niż lampy metalohalogenkowe. Siewki i klony słabo ukorzenione są delikatne i dopóki nie rozwiną w pełni systemów korzeniowych i struktury liści, nie poradzą sobie z intensywnością światła i nawożeniem i będą się palić.
Na podfazy kwitnienia może mieć wpływ rodzaj i natężenie wybranego oświetlenia. Na przykład, zmieniamy swoje oświetlenie w okresie wstępnego i wczesnego kwitnienia tak, żeby miało ono lekko czerwone spektrum. Ponieważ używamy lamp do fazy wzrostu LED, które pozwalają nam na mikroregulację wszystkich wskaźników spektrum, możemy wybrać dokładne spektralne długości fal wyjściowych, które mają otrzymać nasze rośliny.
Hodowcy, którzy stosują wysokociśnieniowe lampy wyładowcze, na początku kwitnienia mają możliwość przejścia z lamp metalohalogenkowych na wysokociśnieniowe lampy sodowe. Jeśli pracujemy z wysokociśnieniowymi lampami wyładowczymi, przełączamy wszystko na wysokociśnieniowe lampy sodowe w pierwszych trzech do czterech tygodni fazy kwitnienia, zaczynając od fazy wstępnego kwitnienia, aż do upływu około dwóch tygodni pełnego kwitnienia.
Następnie zaczynamy używać kombinacji lamp metalohalogenkowych i wysokoprężnych sodowych. Rozpoczynamy od podziału 50/50 i stopniowo zmniejszamy stosunek lamp sodowych wysokoprężnych do metalohalogenkowych, aż do późnego pełnego rozkwitu i późnego kwitnienia, kiedy to ponownie używamy tylko lamp metalohalogenkowych i dodajemy oświetlenie UV-B. Dlaczego?
Najnowsze badania fotobiologiczne pokazują, że więcej niebieskiego i znacznie mniej czerwonego światła/spektrum, wraz z UV-B, skłaniają rośliny konopi do zwiększenia produkcji cannabinoidów i terpenów podczas późnego pełnego rozkwitu i późnego kwitnienia. Używanie lamp UV-B tylko przez ostatnie dwie godziny dziennego cyklu oświetlenia również ma dobry wpływ na rośliny. Zaczynamy od późnego pełnego kwitnienia i zwiększamy intensywność światła w ostatnich trzech tygodniach cyklu życia rośliny.
Wzrost roślin, ich potencję i wagę plonów można jeszcze bardziej zwiększyć dodając do pomieszczenia do uprawy na początku wczesnego kwitnienia i kontynuując to aż do płukania dwutlenek węgla (CO2). Dzięki zastosowaniu regulatora dwutlenku węgla, stężenie CO2 nie wzrośnie powyżej 950 ppm. Należy go używać tylko wtedy, gdy rośliny są naświetlane, a poza tym w growroomie nie powinno stosować się żadnej wentylacji, w przeciwnym razie CO2 jest po prostu marnowany. Dodatek CO2 zwiększa ilość ciepła, ale rośliny są w stanie ten wzrost znieść.
Celem każdego hodowcy konopi jest uzyskanie jak największej ilości kwiatów i możliwie wysokiego procentu cannabinoidów oraz terpenów. Dobre obeznanie w temacie jest tutaj niezbędne.