CBDV (Cannabidivarin/Cannabidivarol) to jeden z ponad 100 cannabinoidów i 113 fitokannabinoidów, które są zawarte w roślinie marihuany. Jego struktura chemiczna jest bardzo podobna do jego pochodnej, czyli CBD i powoduje podobne oddziaływania w ludzkim organizmie.
Podczas gdy THC i CBD wchodzą w reakcję z endogennymi receptorami CB1 oraz CB2, zawartymi w ludzkim systemie endocannabinoidowym, to rozkurczowe działanie CBDV przypisywane jest mechanizmom, w których te receptory nie biorą udziału. Natomiast CBDV wydaje się reagować z przejściowym kanałem kationowym potencjału receptorowego podrodziny V, w skrócie TRPV1, czyli z kanałem jonowym w ośrodkowym i obwodowym układzie nerwowym odpowiedzialnym za przekazywanie i regulację bodźców bólowych.
CBDV odkrył już w 1969 roku Dr. L. Vollner, jednak, podobnie jak inne cannabinoidy, długo stał on w cieniu głównego i najważniejszego składnika rośliny konopi indyjskich, czyli THC, do momentu, aż niedawno rozpoczęto nad nim pierwsze badania na temat potencjalnych możliwości medycznych. Podobnie, jak CBD, CBDV jest kannabinoidem niepsychoaktywnym, nie powoduje zatem słynnego highu, który w pierwszej kolejności kojarzymy z marihuaną. CBDV, tak jak pozostałe, sekundarne cannabinoidy, wykazuje też mniejszą koncentrację w roślinie marihuany niż THC oraz CBD. Wstępne wyniki badań wskazują na to, że CBDV jest głównie produkowany przez rośliny gatunku indica, a szczególnie tych wywodzących się z Indii, Nepalu, Pakistanu i innych części subkontynentu indyjskiego, oraz przez te odmiany tej rośliny, które wykazują mniejszy poziom THC, głównie przez rośliny konopi włóknistej. Nie ma jednak jeszcze żadnych, jednoznacznych naukowych dowodów na to, że dzieje się tak naprawdę.
CBDV to także prekursor CBD, który nie został jeszcze poddany procesowi dekarboksylacji, czyli spalenia. Główną różnicą między cząsteczką CBDV a CBD jest obecność łańcucha propylowego (4 atomy węgla) w cząsteczce CBDV zamiast pentylowego (5 atomów węgla), jak w CBD. Nadal nie udało się jeszcze zbadać w jaki sposób dochodzi do chemicznej syntezy CBDV. Chemicy wychodzą z założenia, że CBDV wywodzi się od CBG, czyli Cannabigerolu, jednak potrzeba jeszcze dalszych badań, aby potwierdzić bądź obalić tą tezę i stwierdzić, w jaki dokładny sposób powstaje CBDV w roślinie konopi indyjskich. CBDV ma być wynikiem reakcji chemicznej, podczas której CBGA wchodzi w reakcję z wybranymi enzymami.
Wiele osób myli CBD z CBDV, ale ma to swoje powody, gdyż te dwa cannabinoidy dzielą wiele wspólnych cech. Po pierwsze skróty nazw tych dwóch cannabinoidów są bardzo do siebie podobne, po drugie są wytwarzane przez tą samą roślinę i nawet mają bardzo podobną strukturę molekularną. Niemniej jednak każdy z nich posiada swoje własne, wyróżniające cechy oraz działania. Należy pamiętać, że CBD i CBDV wywołują podobne mechanizmy w ludzkim organizmie i mogą mieć silniejsze działanie, gdy są spożywane razem, aniżeli byłyby spożywane osobno.
W Jaki Sposób Działa CBDV?
Tak jak w przypadku innych cannabinoidów, tak i w przypadku CBDV istnieje jeszcze wiele niewiadomych na temat jego mechanizmu odziaływania. Wstępne badania nad tym fitokannabinoidem nasunęły nam jednak, w jaki sposób CBDV może oddziaływać na ludzki organizm. Okazuje się, że CBDV nie wykazuje wysokiego powinowactwa do receptorów cannabinoidowych CB1 oraz CB2. Jest to jeden z głównych powodów, dlaczego CBDV nie wywołuje efektu odurzenia, które jest typowe dla marihuany.
Badania dowiodły, że Cannabidivarin, tak samo jak CBD, działa poprzez inne chemiczne ścieżki i w bardziej bezpośredni sposób wchodzi w interakcję z ludzkim, endogennym systemem endocannabinoidowym. Na przykład, w klinicznych eksperymentach przebadano skuteczność CBDV w leczeniu skurczy oraz symptomów epilepsji i wygląda na to, że CBDV w równiej mierze aktywuje i odczula receptory TRPV1, znane również jako receptory kapsaicynowe, które odgrywają kluczową rolę przy naszym odczuwaniu bólu oraz temperatury. Inne badania pokazują, że CBDV oddziałuje również na receptory TRPV2 oraz TRPA1. Wszystkie te receptory należą do kategorii transient receptor potential channels, czyli kanałów TRP. Kanały te są umiejscowione w błonie komórkowej. Jeśli zostają aktywowane, to otwierają się i umożliwiają jonom przedostanie się do wnętrza komórki. Ponadto nauka sugeruje, że CBDV może mieć wpływ na aktywność lipazy diacyloglicerolowej, czyli na kluczowe systemy, które biorą udział w syntezie endogennego endocannabinoidu 2-AG. Nie wiadomo jednak jeszcze, w jaki sposób CBDV to robi.
Udało się ustalić, że CBDV nie jest rozpuszczalne w wodzie bądź w bardzo małym stopniu i przyjmowane doustnie ma bardzo niską biodostępność (mniej niż 6% ludzi), dlatego bardziej odpowiednie są inne metody konsumpcji.
Badania Nad CBDV i Jego Terapeutycznym Potencjałem Oraz Działaniem
Tak jak inne cannabinoidy, tak i CBDV stało się celem wielu badań, chociaż na ograniczoną skalę. Powodem tego nie jest brak chęci czy zainteresowania tym fitokannabinoidem, lecz trudność odizolowania Cannabidivarinu, ale też problemy regulacyjne, które są powszechne w związkiem ze zbadaniem cannabinoidów. Jednak udało się przeprowadzić kilka badań, które potwierdzają, że CBDV jest cannabinoidem o dużym, terapeutycznym potencjale. Dostrzegły to, między innymi, takie firmy jak GW Pharmaceuticals i rozpoczęły z prowadzeniem własnych projektów badawczych. Według już zakończonych badań, które odbywają się głównie na zwierzętach, Cannabidivarin nadaje się do terapii takich chorób, jak epilepsja, autyzm czy bóle neuropatyczne.
W 2014 roku GW Pharmaceuticals udało się jednak ukończyć I fazę badania klinicznego nad leczeniem dorosłych pacjentów cierpiących na epilepsję cannabinoidami. Przedsiębiorstwo to miało na celu stworzenie dopuszczonego do użytku leku/produktu testowego z użyciem CBDV, który został nazwany GPW42006, i który będzie podawany albo osobno, albo razem ze standardowymi lekami antyepileptycznymi. W kwietniu 2015 roku Amerykański Urząd Patentowy przyznał GW Pharmaceuticals patent na używanie CBDV w lekach przeznaczonych do leczenia padaczki. CBDV i epilepsja były początkowym obszarem zainteresowania, a olej CBDV będzie prawdopodobnie przedmiotem rosnącego zainteresowania w przyszłych badaniach CBDV. Działanie cannabidiwaryny wymaga jeszcze wielu badań, a sam koncern GW Pharmaceuticals zapowiada prowadzenie dalszych prac nad CBDV.
Zainteresowanie nad CBDV nie ogranicza się tylko do padaczki. Tak jak THC czy CBD znalazły już liczne zastosowania w medycynie, tak i CBDV wzbudza zainteresowanie ze względu na swój szeroki potencjał leczniczy. GW Pharmaceuticals zbadało również zastosowanie CBDV w leczeniu autyzmu.
Wspólna metaanaliza przeprowadzona przez Albert Einstein College of Medicine oraz GW Pharmaceuticals badała CBDV na dzieciach cierpiących na spektrum zaburzeń autystycznych (ASD). Lek porównywano w kontrolowanym, podwójnie zaślepionym, randomizowanym badaniu z placebo. Badania wykazały, że CBDV może być nie tylko obiecującą formą leczenia ASD, ale również, że CBDV bierze udział w wielu mechanizmach, które są zaburzone przy ASD. Uważa się, że autyzm dotyka około jednej na 50 osób, jest to więc dosyć często występujące schorzenie. Zainteresowanie CBDV w medycynie jest ogromne, mimo że jest to dosyć nowy obiekt w formalnych badaniach medycznych. Nie tylko GW Pharmaceuticals zajmuje się zbadaniem spektrum działania CBDV, ale z pewnością wiele innych firm farmaceutycznych również będzie prowadzić badania nad CBDV, aby znaleźć jego główne obszary zastosowania leczniczego. Zainteresowanie potencjalnymi, nowymi lekami i tym samym nowymi formami terapii różnych schorzeń z pewnością przyciągnie uwagę wielu fundatorów, którzy finansują firmy farmaceutyczne, co daje nadzieję na to, że w przyszłości można spodziewać się jeszcze większego zainteresowania CBDV oraz kolejnych badań. Jak podano w British Journal of Pharmacology badania przeprowadzone na szczurach i myszach wyraźnie wykazały potencjał CBDV jako środka przeciwdrgawkowego.
Zastosowanie CBDV zbadano również przy zespole Retta. Zespół Retta to mutacja chromosomu X, która występuje u dziewczynek i powoduje napady drgawek, sztywność mięśni i problemy z mową. Dwa osobne badania, jedno opublikowane w Journal of Psychopharmacology w 2019 roku, a drugie w Neuropharmacology w 2018 roku sprawdzały działanie CBDV na zwierzętach cierpiących na zespół Retta (RTT). Obydwa badania wykazały poprawę w zachowaniu zwierząt, szczególnie jeśli chodzi o towarzyskość, ogólny stan zdrowia, masę mózgu i poziom GPR55 w hipokampie (czyli w tej części mózgu, która jest odpowiedzialna za emocje i pamięć). Wyniki badań z 2019 roku pokazały jednak, że efekt ten jest tylko przejściowy i konieczne były dalsze badania, aby zrozumieć w jakim stopniu CBDV może opóźnić uszkodzenia neurologiczne.
Badania z roku 2019, opublikowane w British Journal of Pharmacology, zajęły się przebadaniem oddziaływania kilkunastu cannabinoidów na zwierzęta cierpiące na chorobę Duchenne’a, czyli dystrofię mięśniową Duchenne’a (DMD). Do symptomów tej choroby należą: osłabienie mięśni, problemy ze wstawaniem i zanik mięśni. Naukowcy odkryli, że cannabinoidy CBD oraz CBDV zapobiegały utracie aktywności lokomotorycznej, zmniejszały stan zapalny i przywracały autofagię oraz okazały się pomocne w regeneracji lub odnowie uszkodzonych komórek.
Opublikowane w British Journal of Pharmacology z 2013 roku badanie na zwierzętach miało na celu zbadanie, czy THCV oraz CBDV są w stanie zredukować nudności wywołane działaniem toksyn. Wyniki pokazały, że obydwa cannabinoidy poprzez wpływ na receptor CB1 były w stanie zastopować nudności. Należy przy tym zauważyć ważną kwestię, że zarówno THCV, jak i CBDV działają jako odwrotni agoniści, co oznacza, że wiążąc się z receptorami CB1 nie powodują efektów ubocznych, jakie zwykle są związane z ich aktywacją.
Efekty Uboczne CBDV
Jeśli chodzi o stosowanie CBDV u ludzi, obecnie nie są znane żadne niepożądane skutki uboczne. Możliwe działania niepożądane, jakie można było zaobserwować są takie same, jakie można było zaobserwować w związku ze stosowaniem CBD, czyli suchość w ustach i niskie ciśnienie krwi. Nie wykazano, aby CBDV powodowało działania niepożądane. Nie musi to jednak oznaczać, że na ogół nie przynosi żadnych niekorzystnych skutków. Potrzebujemy po prostu więcej badań, aby prawidłowo określić bezpieczeństwo tego cannabinoidu.
Jeśli chodzi o działanie cannabidiwaryny, warto zauważyć, że nawet GW Pharmaceuticals zgłosiło brak sygnałów niebezpieczeństwa lub toksyczności dla CBDV i że CBDV był dobrze tolerowany nawet przy najwyższej testowanej dawce i nie zaobserwowano żadnych znaczących skutków ubocznych. CBDV wydaje się być dobrze tolerowany przez organizm.
CBDV a Epilepsja
Badanie przeprowadzone na myszach wykazało, że CBDV jest silnym lekiem przeciwpadaczkowym i pomaga w przypadku wielu różnych rodzajów ataków epilepsji. Ze względu na to, że oprócz tego Cannabidivarin nie ma negatywnego wpływu na funkcje motoryczne, to tym bardziej jest wskazany do użycia w przypadku tej choroby. Po tym, jak kilkanaście badań potwierdziło skuteczność CBDV przy redukcji liczby ataków padaczki, grupa naukowców postanowiła spróbować lepiej przebadać cały ten mechanizm na poziomie molekularnym. Jak pokazało ich badanie, CBDV dlatego działa rozkurczowo na ludzkie ciało, ponieważ zmniejsza ekspresję genów mających związek z epilepsją. Oprócz tzw. genów domowych, które ulegają konstytutywnej ekspresji we wszystkich komórkach, geny mogą ulegać ekspresji lub nie, w zależności od funkcji komórki w danej tkance. Potrzebne są jednak dalsze badania, aby dokładnie zrozumieć, jak działają te mechanizmy. Jak dotąd jedyną rzeczą, jaką udało się ustalić i udowodnić, jest fakt, że działanie przeciwpadaczkowe CBDV nie wynika z interakcji z receptorem CB1.
W 2013 roku British Journal of Pharmacology opublikował badania, w których sprawdzono działanie CBDV na szczurach i myszach. Zwierzętom podano w różnych dawkach ekstrakty pozyskane z rośliny konopi indyjskich, które były bogate w CBDV i zawierały także CBD, jak i podawano CBDV i CBD w czystej postaci. Naukowcy zastosowali ponadto analizę izobologramową, aby stwierdzić, w jaki sposób te dwa cannabinoidy ze sobą współgrają i aby lepiej zrozumieć, jakie są ich indywidualne oddziaływania na organizm. Na koniec u badanych szczurów i myszy wywołano ataki padaczki poprzez podanie im pentetrazolu, czyli środka pobudzającego krążenie i oddychanie oraz pilokarpinę. Ponadto naukowcy poddali zwierzęta modelowi napadów audiogennych (w którym zwierzęta umieszcza się w izolowanej komorze i wystawia na działanie bodźca słuchowego, który wywołuje napad). Naukowcy wykorzystali to do określenia potencjału przeciwdrgawkowego ekstraktów bogatych w CBDV, przy czym wyniki analizy izobologramów wykazały, że CBDV wywołuje swój efekt bez wiązania się z receptorami CB1.
W 2014 roku ACS Chemical Neuroscience Journal również opublikował badania, w których zbadano antykonwulsywny potencjał CBDV. Te badania wykazały, że działanie CBDV jest wywoływane przez kanały TRP, jak już opisano wyżej.
CBDV a Autyzm
Zastosowanie CBDV przy autyzmie to dosyć niezbadany teren, jednak takie firmy, jak już wspomniany GW Pharmaceuticals rozpoczęły badania nad zastosowaniem CBDV do leczenia zaburzeń autystycznych. Probanci jednocześnie otrzymywali CBDV oraz CBD, co jak się okazało, dało dużo obiecujące wyniki. Wszystko wskazuje na to, że te cannabinoidy prowadzą do poprawy na poziomie kognitywnym oraz socjalnym i zmniejszają zachowania kompulsywno-repetycyjne. W lipcu 2017 roku rozpoczęto również badania u autystycznych dzieci, które właśnie znajduje się w fazie II i które gwarantuje, że CBDV jest absolutnie bezpieczne. Podawana dawka CBDV to 10 mg/kg dziennie.
W obliczu potencjału, jaki oferuje CBDV, jeśli chodzi o modulację układów pobudzających i hamujących w mózgu, w niektórych badaniach sprawdzono również jego terapeutyczny potencjał w leczeniu podstawowych objawów zaburzeń autystycznych.
W 2019 roku Journal of Translational Psychiatry poddał to założenie próbie. Zbadano, czy CBDV może wpływać na metabolity glutaminianu i GAMA (markery systemu hamującego lub pobudzającego mózgu) zarówno u osób zdrowych, jak i u pacjentów z zaburzeniami autystycznymi. Badanie miało formę randomizowanej próby krzyżowej z podwójnie ślepą próbą. Badanie przeprowadzono na 34 probantach płci męskiej (17 z autyzmem i 17 bez autyzmu) i podano im środek placebo lub pojedynczą dawkę 600mg CBDV. Do zbadania poziomu glutaminianu i GABA w mózgach probantów po leczeniu wykorzystano spektroskopię rezonansu magnetycznego.
Biorący udział w badaniu naukowcy twierdzą, że CBDV wpłynęło na poziom glutaminianu w mózgu obu grup uczestników. Niestety, efekt nie był jednakowo wyraźny u wszystkich badanych, z czego autorzy wyciągnęli wniosek, że potrzebne są dalsze badania, aby prawidłowo określić potencjał CBDV w leczeniu objawowym zaburzeń autyzmu.
CBDV a Syndrom Retta
Syndrom Retta to zaburzenie neurologiczne, które dotyka prawie wyłącznie dziewczynki i kobiety, ponieważ dochodzi do niego przez mutacje w chromosomach X. Prowadzi to do pogorszenia funkcji poznawczych, sensorycznych, emocjonalnych, motorycznych i autonomicznych (takich jak ruchy rąk, spowolniony wzrost mózgu, drgawki i opóźnienie umysłowe). W badaniu z udziałem gryzoni stwierdzono, że CBDV pomaga naprawić uszkodzenia i zatrzymać zanik nerwów w obszarach mózgu dotkniętych zespołem Retta. Również w tym przypadku firma GW Pharmaceuticals rozpoczęła badania nad potencjalnym zastosowaniem cannabidiwaryny w leczeniu tej choroby.
Ze względu na to, że układ endocannabinoidowy odgrywa rolę pośrednika w wielu funkcjach biologicznych, na które wpływa zespół Retta, naukowcy postanowili zbadać skuteczność cannabinoidów w leczeniu tego schorzenia. Między innymi wyżej już wspomniane badanie z 2018 roku, które zostało opublikowane w czasopiśmie Neuropharmacology, zbadało wpływ CBDV na zwierzęcy model zespołu Retta.
CBDV a Bóle Neuropatyczne
Co do leczenia bóli neuropatycznych za pomocą CBDV to pod względem badań jest to jeszcze dosyć nieodkryty teren, jednak istnieje już kilka rozpoczętych i trwających badań, jak na przykład na pacjentach, którzy w wyniku AIDS cierpią na bóle neuropatyczne. W badaniu wykorzystywany jest wyżej wspomniany opatentowany lek GW Pharmaceuticals o nazwie GWP42006. Badanie rozpoczęto w 2015 roku i jeszcze nie zostało zakończone, dlatego też nie można nic powiedzieć o jego wynikach. Istnieją zatem wskazówki mówiące o tym, że CBDV może efektywnie zmniejszać lub całkowicie niwelować tego rodzaju bóle, ale potrzeba więcej badań, aby to potwierdzić.
CBDV a Mdłości
Cannabis jest również stosowany w leczeniu mdłości i nudności. Wielu ludzi stosuje marihuanę przy rozstroju żołądka, nudnościach i wymiotach. Również pacjenci, którzy poddawani są chemioterapii korzystają z rośliny konopi indyjskich w celu zniwelowania jej skutków ubocznych. Dlatego też rośnie zainteresowanie zbadaniem, w jakim zakresie cannabinoidy mogą oddziaływać na naturalną reakcję organizmu na mdłości.
Badanie przeprowadzone na szczurach pokazało, że zarówno THCV jak i CBDV są skutecznymi środkami na mdłości. W 2013 roku w British Journal of Pharmacology opublikowano badanie porównawcze na zwierzętach, badające potencjał przeciwwymiotny CBDV. Autorzy badania po raz pierwszy użyli dwóch odwrotnych agonistów receptora CB1, aby wywołać nudności u zwierząt. Następnie przeprowadzono dwa eksperymenty, aby sprawdzić, czy CBDV i THCV bardziej są odpowiedzialne za wywołanie czy zmniejszenie nudności. Ostatecznie badanie stwierdza, że ani THCV, ani CBDV nie działają jako odwrotni agoniści receptora CB1, ale w rezultacie wydawały się zmniejszać markery związane z rozstrojem żołądka u badanych.
Inne Zastosowania Medyczne CBDV
Medyczne zainteresowanie CBDV dopiero nabiera rozpędu. Z dużą pewnością coraz częściej będzie się stawało obiektem zainteresowania specjalistów w dziedzinie medycyny, szczególnie, że znane już są liczne zalety innych najważniejszych cannabinoidów zawartych w roślinie konopi indyjskich, czyli THC oraz CBD. Dystrofia mięśniowa to jedno ze schorzeń, przeciwko któremu znaleziono już kilka potencjalnych zastosowań CBDV.
Dystrofia mięśniowa Duchenne’a (DMD) to schorzenie, które spowodowane jest niedoborem dystrofiny, co z kolei prowadzi do przewlekłego stanu zapalnego i nieodwracalnej degeneracji mięśni szkieletowych. Co więcej, związane z tym upośledzenie autofagii w znacznym stopniu przyczynia się do pogłębienia uszkodzenia mięśni. W 2018 roku opublikowano badanie, w którym zbadano możliwość wykorzystania cannabidiolu (CBD), cannabidiwaryny (CBDV) i tetrahydrokannabidiwaryny (THCV), w celu zmniejszenia stanu zapalnego, przywrócenia funkcjonalnej autofagii i pozytywnego wzmocnienia funkcji mięśni in vivo. Jak się okazuje, CBDV zmniejsza stan zapalny i przywraca funkcję mięśni. Oczywiście konieczne są dalsze badania, aby to jednoznacznie potwierdzić, jednak, jeśli tak się stanie, to będą to istotne korzyści dla osób cierpiących na ból i dyskomfort związany z dystrofią mięśniową.
CBDV wykazało również silne właściwości przeciwdrgawkowe w eksperymentach na szczurach.
W tej chwili nie ma dominującego celu leczniczego dla CBDV, zamiast tego wygląda na to, że bardziej prawdopodobne jest znalezienie szeregu jego zastosowań w różnych schorzeniach.
Wspomniane badania mogą być ekscytujące i interesujące, ale nadal są dalekie od umożliwienia wyciągnięcia konkretnych wniosków na temat CBDV i jego potencjalnych korzyści zdrowotnych. Należy pamiętać, że o tym związku wiemy znacznie mniej niż o innych cannabinoidach i potrzeba wiele badań, aby lepiej zrozumieć pełen zakres działania CBDV.
Status Prawny CBDV Oraz Prognozy na Przyszłość
Cannabidiwaryna nie jest wymieniona w Konwencji o substancjach psychotropowych. Mimo że ten cannabinoid jest uznawany za legalny środek, to fakt, że występuje on w roślinie konopi indyjskiej gatunku Cannabis Indica, która jest w wielu krajach nielegalnym narkotykiem, utrudnia wyizolowanie dużych ilości CBDV właśnie ze względu na ograniczenia prawne.
Należy dodać, że dotychczasowe badania nad CBDV nie stanowią gwarancji na znalezienie nowych leków bazujących na tym fitokannabinoidzie. Jednak trwające i dotychczas przeprowadzone badania nad CBDV dają powody do medycznego optymizmu w tych obszarach, gdzie wcześniej mógł on nie istnieć. Wyobraźmy sobie, jak wiele konopie indyjskie mogłyby już zaoferować światu medycznemu, gdyby badania nie były hamowane przez dziesięciolecia prohibicji tej rośliny.
Ze względu na brak wywoływania efektu psychoaktywnego, CBDV prawdopodobnie nie będzie podlegać żadnym ścisłym ograniczeniom lub regulacjom. Firmy farmaceutyczne będą jednak cierpliwie pracować w cieniu medycyny nad badaniem koncentratów na bazie CBDV oraz jego syntezę, aby zbadać jego dokładny spektrum, a w szczególności mechanizm oddziaływania w naszym organizmie.
